7075 alüminyum alaşımlarının üretimi ve karekterizasyonu

Abstract

Günümüzde, havacılık sektöründen otomotiv sektörüne, medikal malzemelerden mutfak eşyalarına, makine parçalarından kalıp yapımına kadar imalat sektörünün hemen hemen her basamağında sahip olduğu özelliklerinden dolayı alüminyum ve alaşımları kullanılmaktadır. Sektörden sektöre kullanım şekli ve şartları değişmekle beraber, bu çalışmada da üzerinde durulan 7xxx ( Al Zn Mg Cu Alaşımları ) serisi alüminyum alaşımları, plastik enjeksiyon ve şişirme kalıplarının imalatında kullanılmaktadır. Genel olarak 7075 T6 ( AlZnMgCu1,5 - % Al: 87,1 ? 94,1 Cr: 0,18 ? 0,28 Cu: 1,2 ? 2 Fe: Max. 0,5 Mg: 2,1 ? 2,9 Mn: Max. 0,3 Si: Max. 0,4 Ti: Max 0,2 Zn: 5,1 ? 6,1 ) alüminyum alaşımları endüstride kalıplık sert alüminyum olarak bilinmektedir. Yerli üretim yapılmakla beraber Eti Alüminyum A.Ş.'nin üretim programında da bulunan 7075 T6, en büyük lama ölçüsü olarak 20 mm x 120 mm ölçülerinde üretilebilmektedir. Şişirme ve enjeksiyon kalıplarında kullanılan 7075 T6 malzemesinin ölçüleri bakımından kıyaslandığında yerli üretim olan malzeme ebatsal olarak küçük gelmektedir. Boyutsal nedenlerden dolayı 7075 T6 alüminyum alaşımlarının daha büyük ebatlarda çeşitli üreticilerden ithal edilmektedir. Diğer yandan, 7xxx serisi hurdalar, diğer alüminyum hurdaları ile beraber toplanılmakta ve geri kazanımı yapılmaktadır. Fakat kendi serisine dönüştürülmemekte ve daha alt serilerdeki alüminyum alaşımları elde edilmektedir. Kıymetli olan bir hurda ne yazık ki hak ettiği şekilde geri kazanılamamaktadır. Bu araştırmada, 7075 alüminyum alaşımı kullanılarak üretilmiş ve ömrünü tamamlamış şişirme kalıpları ve endüstride kullanılmak üzere plaka veya blok şeklinde satılmakta olan malzemelerin kesim hurdaları, indüksiyon ocağı kullanılarak ergitilmiş, metal bir kalıba dökülerek, çıkan döküm parçaları gerekli ısıl işlem uygulamaları yapılarak tekrar 7075 alüminyum alaşımları ( kalıplık sert alüminyum ) elde edilmiştir.