Kompakt floresan lambaların enerji kalitesi üzerine etkisinin incelenmesi

Abstract

Akkor filamanlı ve klasik floresan lambalara oranla ışıksal verimliliklerinin (lümen/watt) daha yüksek olması sebebiyle, kompakt floresan lambaların kullanımı son yıllarda teşvik edilmektedir. Bu tez çalışmasında belirtilen deney ve simülasyon sonuçlarından görüldüğü gibi kompakt floresan lambalar %100'e yakın THD_I değerleri ile sistemde önemli harmonik kaynakları olarak davranıp, güç kalitesini bozmaktadır. Gelecekte kompakt floresan lambaların kullanımının artacağı ön görüldüğünde, bu lambaların kullanımı ile bir yandan enerji tasarrufu sağlanırken diğer yandan enerji kalitesi sorunları artacaktır.Kompakt floresan lambaların enerji kalitesi üzerindeki etkisinin incelenebilmesi için mevcut referans bilgileri baz alınarak öncelikle deney ortamında kompakt floresan lambanın eşdeğer devresi oluşturulmuş, bu devrenin harmonik üretim performansı aynı kaynak gerilimi koşulları altında lamba devresi ile karşılaştırılmış ve eş değer devrenin uygunluğu kanıtlanmıştır. Sonraki kısımda eşdeğer devre MATLAB/SIMULINK yazılımı ile simülasyon ortamına aktarılmış, simülasyon modeli elektriksel sonuçları, eşdeğer devre sonuçlarıyla karşılaştırılmak suretiyle uygun simülasyon modeli oluşturulmuştur.Kaynak gerilim harmonikleri ile yük akım harmonikleri arasındaki ilişki azalma etkisi olarak tanımlanmaktadır. Bu etki ile ilgili mevcut araştırmalar incelenmiş, kompakt floresanlardaki azalma etkisi, ölçüm ve simülasyon sonuçları kullanılarak doğrulanmıştır.Filtre kondansatörünün ve kaynak harmoniklerinin kompakt floresan lamba performansı üzerindeki etkisi deneysel çalışmalar ile incelenmiştir. Bu kapsamda, kompakt floresan devre bileşenleri sabit tutularak sabit gerilim altında filtre kondansatörü değeri değiştirilmiştir. Filtre kondansatörünün kapasitesinin arttırılması lambanın aydınlatma seviyesinin artışı gibi olumlu bir sonuca neden olurken, güç kalitesinin bozulması gibi olumsuz bir sonuca neden olur.