Perakende sektöründe tedarikçi performans değerlemesinde AHP ve bulanık AHP uygulaması

Abstract

Teknolojik gelişmelerin hızlanmasıyla birlikte müşterilerin mal ve hizmet taleplerinde hızlıdeğişmeler yaşanmaktadır. Bu durum işletmelerin değişen tüketici taleplerine uygun mal vehizmet sunmalarını kaçınılmaz hale getirmiştir. Üreticiyle nihai tüketiciyi bir araya getirenperakendeci işletmeler için ayakta kalmayı başarmak, müşteriler tarafından tercih edilirolmayı, onlara kalite sunmayı, onları memnun etmeyi gerektirmektedir. Perakendeciişletmeler, karlı ve etkin satışlarla hem kendi sürekliliğini sağlamak hem de müşterilerinimemnun edebilmek için tedarikçilerden beklentilerini ortaya koyarak, tedarikçilerin bubeklentileri gerçekleştirme derecelerini ölçümlemek zorundadırlar. Bu çerçevede, perakendeciişletmeler birlikte çalıştıkları tedarikçileri için performanslarını ölçümleme ve değerlendirmeyöntemine ihtiyaç duymaktadırlar.Perakendeci işletme için, tedarikçi performans sisteminin ortaya konması ve buna göretedarikçilerin performanslarının ölçümlenerek izlenmesi, problemin çok kriterli yapısı dikkatealındığında oldukça karmaşık bir süreç oluşturmaktadır. Bu çalışma, bir tedarikçi performansölçüm sistemi tasarlayarak, tedarikçilerin performansının ortaya konmasını amaçlamaktadır.Performans ölçüm sisteminin oluşturulmasında, çoklu kriter içeren karmaşık karar vermeproblemlerinin çözümü için tasarlanan ?Analitik Hiyerarşi Prosesi?(AHP) modelindenfaydalanılmıştır. Modelde, bir perakende firmasında bir ürün grubu seçilerek, bu gruba aitperformans kriterleri belirlenmiş, kriterlerin ağırlıklarının saptanması ve tedarikçilerinperformansına ait değerlerin tespitinde, Expert Choice yazılımı kullanılmıştır. Ayrıca,modelde, belirsiz ve kesin olmayan veriler göz önüne alınarak ?Bulanık AHP? uygulamasıyapılmış ve sonuçlar incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Performans ölçüm ve değerlendirme, Perakende sektörü, Tedarikçideğerlendirme, AHP, Bulanık AHP.JÜR :1. Yrd. Doç. Dr. Bahadır GÜLSÜN (Danışman) Kabul tarihi: 27.07.20062. Yrd. Doç. Dr. Semih ÖNÜT Sayfa Sayısı: 1003. Yrd. Doç. Dr. Esra ÖZATAMAN