Açık kamusal kent mekanlarının toplumsal ilişkileri yapılandırmadaki rolü, Büyükdere-Levent-Maslak aksi

Abstract

Kentler, toplumların ve bireylerin bir arada bulundukları ve sosyalleştikleri yerlerdir.Özellikle kentlerin oluşumunda temel rol oynayan açık kamusal alanlar, her türlü sosyal sınıf ve kültürel grupların ve farklı özelliklere sahip insanların bir arada bulunduğu mekanlardır. Bu kamusal alanlarda bireyler kendi iç dünyalarından çıkarak kendilerinden farklı ve yeni düşüncelerin varlığını görme imkanına sahiptirler.Mimarinin ve kentsel mekanın toplumsal ilişkileri yapılandırmasındaki rolünün irdeleneceği bu çalışmanın kuramsal içeriğinde, kentsel mekanın iletişime,bütünleştirmeye yönelik boyutları ile ilgili olan anlam, kültür, kamusallık, kamusal mekan, mimari çevre kavramları, toplum, anlam ve mekan ilişkilerinin farklı bilim alanlarında nasıl değerlendirildikleri incelenmiştir Üçüncü bölümde insan - çevre ilişkisi çerçevesinde, kültür, kent, çevre psikolojisi davranış, algılama, anlamlandırma kavramları, dördüncü. bölümde de kent olgusunda toplumsal ilişkilerin tanınımlanması,mekansal biçimlerin çeşitleri ve toplumsal yapının mekansal biçimlenmelerdeki rolü ve karşılıklı etkileşimi üzerinde durulmuştur.Bu anlamda çalışma alanı olarak seçilen ve İstanbul kenti içerisinde önemli bir gelişme aksı niteliğindeki Büyük dere - Levent - Maslak alanı, planlama ilkeleri, toplumsal ve çevresel verilerin oluşturduğu ortam açısından kentin sorunlu bir bölgesi niteliğindedir.İstanbul gibi hızlı gelişen şehirlerde, şehirlerin plansız gelişimi ve mevcut yapı stoğunun plansız gelişimine paralel olarak, açık kamusal alanlar da önemini yitirmeye ve kent içindeki kamusal alan kaliteleri düşmeye başlamıştır.Çalışmada yöntem olarak, yapısalcılık görüşünün yansımalarının bulunduğu, anlam, dil,sembol / gösterge - gösterge bilim, kültür ve sosyal yapı (toplum bilimleri, sosyoloji,antropoloji, gösterge bilim, çevresel psikoloji...) üzerinden bilişsel ve davranışsal haritalama teknikleri (cognitiv and behavioral mapping technics) mimari - kentsel açık mekan üzerinde uygulanmıştır. Bu çalışma, davranış kalıplarını ve bunların kentsel çevrenin sürekli ve birleştirici özellikleri ile olası ilişkilerini inceleyerek açık kamusal alan kullanıcılarının Maslak aksında bu durumdan nasıl etkilendiklerini anlamaya çalışmıştır.Bunun yanı sıra çalışmada kamusal açık kent mekanlarının kente kazandırılması ve değişen kent yaşamı içindeki yeni ifadelerinin ortaya çıkartılması amaçlananlar noktalar arasındadır.