Özet:
Son yıllarda gelişen teknoloji ile birlikte her alanda olduğu gibi elektrik
makinalarının da daha kompakt bir yapıya sahip olmaları ile birlikte verimlerinin
yükseltilmesi ile ilgili birçok çalışma yapılmaktadır. Küresel enerji talebinin artması
nedeniyle enerji verimliliği yüksek motorların kullanılması önem kazanmaktadır.
Bu çalışmanın temel amacı, endüstriyel uygulamalarda yaygın olarak kullanılan
Premium enerji verimlilik (IE3) sınıfında yer alan radyal akılı asenkron motor
(RAAM) ile aynı enerji verimliliği sınıfına ait bir eksenel akılı asenkron motor
(EAAM) tasarlamaktır. Farklı rotor oluk sayılarına sahip çeşitli EAAM’ler
tasarlanarak, verimlilik ve moment dalgalanması açısından performans analizleri
yapılmıştır. Elektrik makinaları tasarımı açısından moment dalgalanmasının düşük
tutulması en önemli parametrelerden biridir. Ayrıca, yapılan çalışmada moment
dalgalanmasının düşürülmesi için tasarımlar yapılırken, EAAM’lerin verimlerinin ve
momentlerinin düşürülmemesine dikkat edilmiştir. Bu bağlamda, bu çalışmada
EAAM’lerin rotor oluklarına kaykı açıları uygulanmıştır. Kaykı açıları belirlenirken
stator oluk sayılarına ek olarak rotor oluk sayıları da dikkate alınarak, rotora
uygulanacak kaykı açıları hesaplanmıştır. Ayrıca tasarımda Yumuşak Manyetik
Kompozit (YMK) malzemenin kullanılması da araştırılmıştır. Bu çalışma sonucunda,
IE3 enerji verimlilik sınıfında EAAM’ler tasarlanmış olup bu modeller üzerinde;
farklı rotor oluk sayısının, stator ve rotora göre kaykı açıları uygulanmasının ve YMK
malzeme kullanımının performans üzerine etkileri irdelenmiştir. Sonuç olarak,
uygulanan farklı tasarım yaklaşımlarıyla IE3 enerji verimlilik sınıfında ve düşük
moment dalgalanmasına sahip yeni EAAM tasarımları elde edilmiştir.