Özet:
Otomotiv yedek parça üretiminin gelişen teknolojiyle beraber daha verimli
gerçekleşebilmesi ve farklı fırsatlar sunması, yedek parça tedarik zincirinin yeniden
ele alınması gerektiğini göstermektedir. Tez çalışmasında, endüstri 4.0
uygulamalarından biri olan 3D yazıcıların da göz önünde bulundurulduğu, otomotiv
yan sanayinde faaliyet gösteren şirketlere yedek parça üretimi ve dağıtım ağı
tasarımlarında yol gösterebilecek bir çözüm metodolojisi ortaya konulmaktadır.
Çalışmada klasik üretim tesisleri, 3D yazıcı merkezleri, depolar ve dağıtım
merkezlerinin bulunduğu bir tedarik zinciri ağı ele alınmıştır. Üretimi yapılan
parçalar, bitmiş ürün ve yarı mamul şeklinde ayrılmış, bunların nerede, ne miktarda,
ne zaman, hangi üretim teknolojileri kullanılarak üretilmesi gerektiği, yatırımlar ve
hangi depolama alanlarında tutulması gerektiği karar değişkenleri aracılığıyla
belirlenmektedir. Üretim kapasitesi kısıtı, depolama alan kısıtı ve talebi karşılama
kısıtları altında tam sayılı programlama kullanılarak üretim, dağıtım, envanter elde
bulundurma ve yatırım maliyetlerinin toplamının minimizasyonunun
gerçekleştirilmesi hedeflenmiştir.
xv
Az sayıda üretim tesisi, 3D yazıcı merkezi, depo ve dağıtım merkezinin bulunduğu
bir ağ modellenmiş, üzerinde belirli sayıda bitmiş ürün ve yarı mamul hareketlerini
baz alan bir örnek için kodlanarak çözüm elde edilmiştir. Envanter elde bulundurma
maliyetleri, birim taşıma maliyeti, üretim zamanları ve maliyetleri, gereken alanlar,
tesisler arasındaki mesafeler, taşıma süreleri, ürün ağaçları, dağıtım merkezindeki
zamana bağlı talepler, yatırım maliyetleri parametreleri kullanılmış ve dal-sınır
algoritması ile optimum çözüme ulaşılmıştır. Model büyüdüğünde tamsayılı
programlama yetersiz kaldığından, probleme özgü genetik algoritma modeli
geliştirilmiştir. Çalışmanın sonunda, 3D yazıcıların kullanımının göreceli olarak
daha az talebe sahip ürünlerin üretiminde maliyetleri düşürdüğü görülmüş, farklı
tesislerde tüketilmesi gereken ortak yarı-mamullerin çok sayıda üretiminin klasik
üretim tesislerinde üretimiyle birim maliyetleri düşürdüğü gözlemlenmiştir.
