İş-yaşam dengesinin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi: Konaklama işletmelerinde bir araştırma

Abstract

Bu araştırmanın amacı iş-yaşam dengesinin örgütsel bağlılığa olan etkisini araştırmaktır. Bu araştırmayı yapmak için Türkiye’deki dört ve beş yıldızlı konaklama işletmeleri seçilmiştir. Bu araştırmanın evreni konaklama işletmelerinde istihdam edilmiş olan sigortalı çalışanlar ve yöneticiler olarak belirlenmiştir. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 2015 verilerine göre konaklama işletmelerinde sigortalı olarak istihdam edilmiş olan çalışan sayısı 249 bindir. Araştırmada örneklem sayısını belirlemek için örneklem hesap uygulaması kullanılmıştır. Bu uygulamaya http://www.surveysystem.com/sscalc.htm linkinden ulaşılabilecektir. Uygulamada güvenilirlik katsayısı olarak %95, hata payı olarak %7 ve araştırma evreni olarak 249.000 rakamları girilerek toplamda ulaşılması gereken örneklem sayısı 196 olarak tespit edilmiştir. Katılımcılara LinkedIn üzerinden ulaşılmıştır. Toplam 189 anket analize dahil edilmiştir. İş yaşam dengesinin ölçümünde Apaydın (2011) tarafından geliştirilen ölçek, örgütsel bağlılık ölçümünde ise Meyer ve Allen (1990) tarafından geliştirilen ve Wasti (2000) tarafından Türkçeleştirilen geçerliliği ve güvenilirliği test edilmiş ölçek kullanılmıştır. Sonuçlar göstermiştir ki, iş-yaşam dengesinde gerçekleşecek en küçük bir pozitif iyileşme çalışanların örgütsel bağlılıklarını artırmaktadır. İş-yaşam dengesi alt boyutlarından yaşamı ihmal etme, kendine zaman ayırma ve yaşamın işten ibaret olmasının duygusal bağlılık üzerinde pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Araştırma kapsamında tespit edilen bir başka sonuç ise iş yaşam dengesi alt boyutlardan “iş-yaşam uyumu” boyutunun devam bağlılığı üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmaktadır ve bu etki pozitif yönlüdür. Bu sonuç da göstermektedir ki, çalışanların iş yaşam uyumunun sağlanması halinde iş yerine olan devamsızlık azalmaktadır. Son olarak araştırma sonuçlarına göre iş-yaşam dengesi alt boyutlarından “yaşamın işten ibaret olması” boyutunun normatif bağlılık üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü bir etkisi bulunmaktadır.