17.-19.yy'larda İstanbul'da caminin kentsel ve simgesel dönüşümü

Abstract

Çalışma kapsamında 17.yüzyıldan 19.yüzyıla geçiş sürecinde Osmanlı dini mimarisinin en önemli öğesi olan `cami'nin fiziksel ve simgesel dönüşümünün incelenmesi amaçlanmıştır. Osmanlı coğrafyasında , müslüman tebaanın yaşadığı alanların temel belirleyicisi ve kentsel mekanın yönlendirici öğesi olan caminin kentsel dönüşümü ve simgesel önemi , bu değişimlerin ışığında okunmaya çalışılacaktır.Çalışmanın giriş bölümünde , Osmanlı Mimarisi'nin 17.yüzyıl öncesi durumu açıklanmış ve çalışmanın çerçevesini oluşturan 17.yüzyıl-19.yüzyıl dönemlerinin arka planını oluşturan gelişmeler kısaca anlatılmıştır.İkinci bölümde ise , İstanbul kenti ve mimarisi , çalışmanın dönemsel çerçevelerini oluşturan , 17.yüzyıl , 18.yüzyıl ve 19.yüzyıl dönemleri özelinde incelenmiştir. Bu yüzyıllarda İstanbul'un sosyal , kültürel ve mimari bir kesiti verilmiştir.Çalışmanın üçüncü bölümünde , 17.yüzyıl , 18.yüzyıl ve 19.yüzyıllarda inşa edilen ve çalışma kapsamında seçilmiş camilerin kataloğu hazırlanmıştır. Bu kataloglardan edinilen bilgiler ışığında her yüzyıla ait camiler: plan , cephe , bezeme ve kentsel konum açısından incelenmişlerdir. Bu bölümün son alt başlığında caminin bu süreçte değişen simgesel anlamı irdelenmiştir.Sonuç bölümünde ise , 17.yüzyıldan 19.yüzyıla kadar geçen süreçte seçilen camilerin fiziksel, kentsel ve simgesel değerlendirmeleri yapılmış ve varılan sonuçlar açıklanmıştır.